Tegen meerdere exploitatieplannen is beroep aangetekend bij de Raad van State. Hierdoor is er jurisprudentie omtrent exploitatieplannen ontstaan. Zeker een drietal exploitatieplannen zijn vernietigd door de Raad van State. Dit betreft het exploitatieplan Molenbeek in Nunspeet, het exploitatieplan Westelijk Beverwijk in Beverwijk en het exploitatieplan Bedrijventerrein De Tweeling in Emmen. De hieruit voorgekomen jurisprudentie zal effect hebben op toekomstige exploitatieplannen. Een korte samenvatting van enkele zaken bij de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State:
Molenbeek – Nunspeet
Voor de berekening van de inbrengwaarde van de gronden is de gemeente uitgegaan van de aankoopprijs van agrarische gronden in de omgeving die vlak voor het vaststellen van het exploitatieplan zijn gehanteerd. Deze aankopen zijn echter in het exploitatieplan niet verder toegelicht. Er is ook geen rekening gehouden met de verkeerswaarde van de gronden. Tenslotte, en hierbij een belangrijk punt, zijn de gronden niet getaxateerd door een onafhankelijke taxateur. Dit was voldoende voor de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State om het exploitatieplan te vernietigen. Het exploitatieplan heeft een samenhang met het bestemmingsplan. Volgens de Raad van State verplicht de wet niet tot het vernietigen van het bestemmingsplan als het exploitatieplan wordt vernietigd. Dit werd dan ook niet door de Raad van State gedaan. (Bron: Rechtspraak.nl)
Westelijk Beverwijk – Beverwijk
In Beverwijk waren de kosten van een rondweg meegenomen bij het exploitatieplan van de woonwijk Westelijk Beverwijk. De eerste plannen voor de rondweg stammen al uit 1974 en voorzagen de rondweg op de locatie die later werd gepland als woonwijk. In 1999 bleek dat door milieutechnische aspecten de rondweg aldaar niet gebouwd kon worden. Het voorgestelde tracé van de rondweg werd verplaatst en op de vrijgekomen ruimte werd de woonwijk Westelijk Beverwijk gepland. Bij het exploitatieplan van de woonwijk werden kosten voor de rondweg meegenomen. De plannen van de rondweg zijn echter veel ouder dan de plannen voor de woonwijk. De afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State achtte daarom de kosten voor de rondweg niet toerekenbaar voor de woonwijk. Daarnaast is het niet aannemelijk dat de woonwijk profijt heeft van de rondweg. Het exploitatieplan is daarom door de Raad van State vernietigd. De gemeente Beverwijk heeft inmiddels een nieuw exploitatieplan opgesteld. (Bron: Rechtspraak.nl)
Bedrijventerrein De Tweeling – Emmen
Tegen het exploitatieplan was door meerdere partijen beroep aangetekend. Het belangrijkste onderdeel is dat de gemeenteraad van Emmen bij het vaststellen van het exploitatieplan geen inzicht heeft gegeven in de getalsmatige detailonderbouwingen. De gemeente had besloten om deze gegevens niet openbaar te maken, uit gevoeligheid ten aanzien van aanbestedingen. Een verzoek tot het maar gedeeltelijk openbaar maken van de getalsmatige detailonderbouwing was eerder al afgewezen door de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Door het ontbreken van de detailonderbouwing is de motivering voor het vaststellen van het exploitatieplan in strijd met artikel 3.46 van de Awb. Het exploitatieplan werd dan ook vernietigd. (Bron: Rechtspraak.nl)
Vanzelfsprekend zijn niet alle aangespannen rechtszaken die aangespannen worden bij de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State succesvol. Een voorbeeld hiervan is de zaak over het exploitatieplan Bedrijventerrein Enter-Rijssen van de gemeente Wierden. Dit soort uitspraken leveren echter wel weer duidelijkheid op in andere zaken.
Bedrijventerrein Enter-Rijssen – Wierden
De gemeente Wierden had een exploitatieplan opgesteld dat bestond uit meerdere gebieden, te weten een bedrijventerrein en een waterbergingslocatie. Er werden een aantal dingen aan de kaak gesteld, waaronder de volgende twee punten:
– of de waterbergingslocatie opgenomen mag worden bij het exploitatieplan van het bedrijventerrein.
– of de inbrengwaarde van gronden die zichtlocaties worden, niet hoger zou moeten zijn dan andere gronden.
De afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State oordeelde dat de waterbergingslocatie in het exploitatieplan opgenomen mocht worden, omdat het deze aangelegd werd om het verlies aan waterbergingscapaciteit op de locatie van de nieuwe bedrijventerrein te compenseren. Zonder deze compensatie zou het bedrijventerrein niet aangelegd mogen worden. Het bedrijventerrein heeft profijt van de waterberging en de toerekenbaarheid en evenredigheid was aangetoond.
Ten aanzien van de zichtlocaties had de gemeente geen andere inbrengwaarde hoeven te gebruiken. Dit vanwege het feit dat de zichtlocaties pas ontstonden, nadat regelingen uit het bijbehorende bestemmingsplan die locaties tot zichtlocatie maakte. Daarom hoeft bij de taxatie van de gronden geen onderscheid gemaakt te worden tussen de verschillende agrarische gronden in het gebied. (Bron: Rechtspraak.nl)
